تکامل یا طراحی هوشمندانه؟
تام دیکسون

باکتری ای‌کولی[sta_anchor id=”1″][۱][/sta_anchor] را می­‌توان نشان پرچم مکتب «طراحی هوشمندانه» دانست. این باکتری خود را به روشی مبتکرانه و به کمک یک دُم یا «تاژک» چرخان –که نوعی موتور بیرونی محسوب می‌­شود- پیش می‌­راند. این تاژک، با اجزای متعدد به­‌هم پیوسته‌­ای که همکاری آن­‌ها با یک­دیگر معطوف به هدف مشخص حرکت از جایی به جای دیگر است، با معیارهایی که ویلیام پیلی در سال ۱۸۰۲ برای وجود طرح و نظم در طبیعت تعیین کرد، هم­خوانی کامل دارد.

از اویل دهه­‌ی ۱۹۹۰، حامیان نهضتی در ایالات متحده که مکتب «طراحی هوشمندانه» را تبلیغ می­‌کند، به مقابله با این نظریه­‌ی نو داروینی پرداخته­‌اند که همه­‌ی اشکال حیات از طریق فرایندهای دگرگونی ژنتیکی، وراثت و انتخاب طبیعی تکامل یافته‌­اند. طرف­داران مکتب طراحی هوشمندانه، از جمله فیلیپ جانسون، حقوق­دان، ویلیام دمبسکی، ریاضی­دان، فیلسوف و متاله و مایکل بهی، زیست‌­شیمی­دان، می­‌گویند طراحی هوشمندانه حریف علمی قدری برای تکامل است. جهان طبیعت مانند تاژک باکتری، پیچیده‌­تر و نامحتمل­‌تر از آن است که با فرآیندهای جهش ژنتیکی و انتخاب طبیعی پدید آمده باشد. آن‌­ها از محاسبات دقیق، بر پایه‌­ی پیش­فرض‌­های ریاضیاتی تردیدپذیر درباره‌­ی اطلاعات و احتمال، بهره می­‌گیرند تا میزان نامحتمل‌­بودن تکامل را نشان دهند و ناباوری خود را توجیه کنند. مایکل بهی مخصوصا بر زنجیره­‌های پیچیده­‌ی فرایندهای شیمیایی درون سلول‌­ها تاکید می­‌کند؛ مثلا سلسله‌­واکنش‌­های دخیل در لخته شدن خون در پستانداران، معروف به «آبشار خون­‌لختگی». به عقیده­‌ی بهی معقول­‌ترین تبیین برای «پیچیدگی کاهش‌­ناپذیر» تاژک، آبشار خون‌­لختگی و بسیاری پدیده­‌های دیگر، که مبتنی بر تعاملات پیچیده میان اجزای چندگانه‌­اند، این است که به دست طراحی هوشمند پدید آمده باشندکه به گمان بهی و اکثر خوانندگان نوشته‌­هایش همان خدا است.

تامس دیکسون، علم و دین، ترجمه‌ی محمد دهقانی، نشر ماهی، تهران، ۱۳۹۴ ، ص ۱۱۴-۱۱۳